Çocuklarda konuşma gecikmesi neden olur?
"Aslında konuşma gecikmesi neredeyse her 5 çocuktan birinde görülebilmektedir. Ancak sadece bir gecikme mi yoksa altta yatan bir bozukluk var mı mutlaka ayırt edilmelidir. Çünkü erken başlanan tedavi her zaman daha iyi sonuçlar yaratır. Bir çocuk 15 ayda mama, baba dahil 3 anlamlı kelime, 2 yaşında yaklaşık 25 kelime, 2,5 yaşında 2 kelimeli cümleler söylemiyorsa konuşma gecikmesi söz konusudur. Konuşma gecikmesi işitme kaybının, genetik metabolik hastalıkların ve hatta otizm spektrumu bozukluğunun belirtisi olabilir. Otizm spektrumu bozukluğu açısından bu belirtiler varsa değerlendirme gereklidir: anne babaya sevgisini göstermiyorsa, mutlu bir gülümsemeye gülümseme ile karşılık vermiyorsa, odada olup olmadığınızı fark etmiyorsa, araba kornasına, kedi miyavlamasına tepki verirken, ismini seslendiğinizde tepki vermiyorsa, kendi dünyasındaymış gibi davranıyorsa, nesnelere bağlanıp hep elinde taşıyorsa, örneğin bir fener, harfleri, sayıları ya da şarkıları söylüyor ama istekleri için kelimeleri kullanmıyorsa, hiçbir şeyden korkmuyor gibi görünüyorsa, tipik olarak ağrı duymuyorsa. Konuşma gecikmesinin nedenleri arasında bağlanma bozukluğu, uyaran eksikliği, özel öğrenme güçlükleri, eski ismiyle disleksi ve gelişimsel dil bozukluğu da yer almaktadır."
Doç. Dr. Tuğçe Aksu Uzunhan
Çocuk Nöroloji Uzmanı
Atlas Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi
Dil bozukluğuna sebep olabilecek faktörler nelerdir?
Genetik: Dil bozukluğu olan anne, baba veya kardeşe sahip çocukların dil bozukluğu için diğer çocuklardan daha fazla risk taşıdığı yapılan çalışmalarda açık bir şekilde ortaya koyulmuştur.
Ebeveyn Etkisi: Yapılan çalışmalarda çocuklarıyla sık oyun oynayan ve oynarken onlarla konuşan, çocuklarına kitap okuyan, çevrelerinde ilgilendikleri, işaretle gösterdikleri şeyler hakkında çocuklarıyla konuşan ve çocuklarıyla daha yalın ve sade bir dil kullanmayı tercih eden ebeveynlerin çocuklarının dil gelişimlerinin daha iyi durumda olduğu aktarılmıştır.
İşitme Kaybı: İşitme kaybı olan çocuklar sözel dili anlamak ve kendisini sözel olarak ifade etmek konusunda yaşanacak problemler açısından büyük bir risk taşımaktadır.
Bilişsel, Nörolojik veya Gelişimsel Bir Bozukluk: Bilişsel bozukluğa, nörolojik problemlerine (hidrosefali, strok, havale gibi) ve otizm spektrumu bozukluklarına (otizm, yaygın gelişimsel bozukluk) sahip çocuklarda medikal, gelişimsel ve davranışsal birçok problemin yanında dil ve konuşma becerilerinde de sıkıntı görülmektedir.
Uzm. Dkt. Berk Horzum
Dil ve Konuşma Terapisti